CENY TRANSFEROWE
ZMIANY W USTAWODAWSTWIE W LATACH 2016-2019
Wstęp
W niniejszym opracowaniu zostały przedstawione zarówno informacje dotyczące problematyki cen transferowych, a w szczególności istniejące w tym zakresie regulacje prawne, jak i proces ich zmian w latach 2016-2019. Zgromadzone informacje z pewnością ułatwią Państwu ocenę obowiązków dokumentacyjnych w zakresie transakcji bądź innych zdarzeń, zachodzących pomiędzy Państwa firmą a podmiotami powiązanymi, a także ustalenie koniecznego zakresu sporządzanych dokumentacji.
Ramy czasowe przedstawionego opracowania obejmują lata, w których problematyka cen transferowych stała się niezwykle aktualna, co spowodowane jest wzrostem aktywności organów podatkowych w zakresie kontroli obowiązków nałożonych na podatników.
DOKUMENTACJA CEN TRANSFEROWYCH ZA ROK
2016
Już pod koniec roku 2015 w komunikacie Ministra Finansów z dnia 18.12.2015 r., wskazano, iż jednym z głównych zadań administracji skarbowej będzie weryfikacja cen transferowych w podmiotach powiązanych. Pierwszym z kroków do ustalenia obowiązków dokumentacyjnych było ustalenie istnienia powiązania pomiędzy podmiotami.
W myśl regulacji zarówno ustawy o PIT jak i ustawy o CIT wskazywały, że obowiązek dokumentacyjny występował w przypadku, gdy podmioty powiązane wykonały transakcję lub sumę transakcji, w których łączna kwota (lub jej równowartość) wynikająca z umowy lub rzeczywiście zapłacona w roku podatkowym łączna kwota wymagalnych w roku podatkowym świadczeń przekraczała równowartość:
W myśl regulacji zarówno ustawy o PIT jak i ustawy o CIT wskazywały, że obowiązek dokumentacyjny występował w przypadku, gdy podmioty powiązane wykonały transakcję lub sumę transakcji, w których łączna kwota (lub jej równowartość) wynikająca z umowy lub rzeczywiście zapłacona w roku podatkowym łączna kwota wymagalnych w roku podatkowym świadczeń przekraczała równowartość:
100 000 euro - jeżeli wartość transakcji nie przekracza 20% kapitału zakładowego* (tylko dla podatników podatku dochodowego od osób prawnych); albo
30 000 euro - w przypadku świadczenia usług, sprzedaży lub udostępnienia wartości niematerialnych i prawnych; albo
50 000 euro - w pozostałych przypadkach.
Ponadto obowiązkowi dokumentacji podlegały także transakcje w związku z którymi zapłata należności wynikająca z takiej transakcji dokonywana była bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, jeżeli łączna kwota (lub jej równowartość) wynikająca z umowy lub rzeczywiście zapłacona w roku podatkowym łączna kwota wymagalnych w roku podatkowym świadczeń przekracza równowartość 20 000 euro. Co tez istotne obowiązek dokumentacyjny powstawał również dla umowy spółki niebędącej osobą prawną, w których łączna wartość wniesionych przez wspólników wkładów przekracza równowartość 50 000 euro.
30 000 euro - w przypadku świadczenia usług, sprzedaży lub udostępnienia wartości niematerialnych i prawnych; albo
50 000 euro - w pozostałych przypadkach.
Ponadto obowiązkowi dokumentacji podlegały także transakcje w związku z którymi zapłata należności wynikająca z takiej transakcji dokonywana była bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, jeżeli łączna kwota (lub jej równowartość) wynikająca z umowy lub rzeczywiście zapłacona w roku podatkowym łączna kwota wymagalnych w roku podatkowym świadczeń przekracza równowartość 20 000 euro. Co tez istotne obowiązek dokumentacyjny powstawał również dla umowy spółki niebędącej osobą prawną, w których łączna wartość wniesionych przez wspólników wkładów przekracza równowartość 50 000 euro.
Ówczesne regulacje wskazywały, że powiązanie pomiędzy podmiotami istnieje jeśli osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej (dalej: podmiot):
- podmiot, mający miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwany "podmiotem krajowym", bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu przedsiębiorstwem położonym poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego przedsiębiorstwa, albo
- podmiot, mający miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwany "podmiotem zagranicznym", bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego podmiotu krajowego, albo
- ten sam podmiot równocześnie bezpośrednio lub pośrednio bierze udział w zarządzaniu podmiotem krajowym i podmiotem zagranicznym lub w ich kontroli albo posiada udział w kapitale tych podmiotów.
Powiązanie podmiotów występuje również, gdy:
- podmiot krajowy bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu innym podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale innego podmiotu krajowego, albo
- ten sam podmiot równocześnie bezpośrednio lub pośrednio bierze udział w zarządzaniu podmiotami krajowymi lub w ich kontroli albo posiada udział w kapitale tych podmiotów.
Posiadanie udziału w kapitale innego podmiotu oznacza sytuację, w której dany podmiot bezpośrednio lub pośrednio posiada w kapitale innego podmiotu udział nie mniejszy niż 5%.
Do najistotniejszych elementów dokumentacji cen transferowych sporządzanych za rok 2016 należą:
- określenie funkcji, jakie spełniają podmioty uczestniczące w transakcji, angażowanych aktywów i ponoszonych ryzyk;
- określenie przewidywanych i faktycznie powstałych kosztów związanych z transakcją oraz termin i formę zapłaty;
- określenie ceny przedmiotu transakcji oraz metody kalkulacji zysków;
- określenie przyjętej przez podmioty strategii, jeśli miała ona wpływ na wartość transakcji;
- w przypadku zawarcia umowy spółki niebędącej osobą prawną umowy wspólnego przedsięwzięcia lub podobnych określenie ustalonych zasad przyznawania praw do udziału w zysku i uczestnictwa w stracie;
DOKUMENTACJA CEN TRANSFEROWYCH ZA ROK
2017
Rok 2017 przyniósł bardzo istotne zmiany w zakresie regulacji dotyczących sporządzania dokumentacji cent transferowych. Przede wszystkim jednak, doszło do całkowitej zmiany modelu ustalania obowiązków dokumentacyjnych dla podmiotów powiązanych, zgodnie z ideą przyświecającą ustawodawcy, której celem było ograniczenie nakładania obowiązków dokumentacyjnych na niewielki pod względem osiąganych przychodów i ponoszonych kosztów podmioty powiązane. .
W myśl nowych regulacji od 2017 roku do sporządzenia dokumentacji obowiązani są podatnicy
1) których przychody lub koszty, w rozumieniu przepisów o rachunkowości, ustalone na podstawie prowadzonych ksiąg rachunkowych przekroczyły w roku poprzedzającym rok podatkowy równowartość 2 mln euro:a) dokonujący w roku podatkowym transakcji z podmiotami powiązanymi, mających istotny wpływ na wysokość ich dochodu (straty), lub
b) ujmujący w roku podatkowym w księgach rachunkowych inne zdarzenia, których warunki zostały ustalone (lub narzucone) z podmiotami powiązanymi, mające istotny wpływ na wysokość ich dochodu (straty), lub
2) dokonujący, bezpośrednio lub pośrednio, zapłaty należności na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium bądź w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, wynikających z transakcji lub innego zdarzenia ujętego w księgach rachunkowych, jeżeli łączna kwota wymagalnych świadczeń (lub jej równowartość) wynikająca z umowy albo rzeczywiście zapłacona w roku podatkowym przekracza równowartość 20 tys. euro, lub
3) zawierający z podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium bądź w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową:
a) umowę spółki niebędącej osobą prawną, jeżeli łączna wartość wniesionych przez wspólników wkładów przekracza równowartość 20 tys. euro, lub
b)umowę wspólnego przedsięwzięcia bądź inną umowę o podobnym charakterze, w których wartość wspólnie realizowanego przedsięwzięcia określona w umowie, a w razie braku określenia w umowie tej wartości – przewidywana na dzień zawarcia umowy, przekracza równowartość 20 tys. euro.
Zwiększeniu uległ również próg określenia udziału kapitałowe w podmiocie powiązanym, z 5% obowiązujących w 2016 r. do 25%. Zmienione zostały również progi istotności transakcji, które obligowały podmioty powiązane, spełniające kryterium przychodowe, do sporządzania dokumentacji. Co do zasady wynosiły one:
- dla podmiotów o przychodach od 2 do 20 milionów Euro próg wynosił 50 tysięcy euro i 1 tysiąc euro za każdy milion przychodów/kosztów ponad kwotę 2 milionów euro,
- dla podmiotów o przychodach od 20 do 100 milionów Euro próg wynosił 140 tysięcy euro i 45 tysięcy euro za każde 10 milion euro przychodów/kosztów ponad kwotę 20 milionów euro.
- dla podmiotów o przychodach powyżej 100 milionów Euro próg istotności wynosił 500 tysięcy euro.
Zmiany wprowadzone w 2017 roku objęły również zakres obowiązkowych informacji jakie winna zawierać dokumentacja cen transferowych. Wprowadzono bowiem trójstopniowy podział dokumentacji. W ten sposób za rok 2017 podmioty powiązany były zobowiązane do sporządzenia dokumentacji:
LOCAL FILE
- wskazanie rodzaju i przedmiotu tych transakcji lub innych zdarzeń,
- dane finansowe, w tym przepływy pieniężne dotyczące tych transakcji lub innych zdarzeń,
- dane identyfikujące podmioty powiązane dokonujące tych transakcji lub ujmujące te zdarzenia,
- opis przebiegu tych transakcji lub innych zdarzeń, w tym funkcji wykonywanych przez podatnika, lub spółkę niebędącą osobą prawną, i podmioty z nimi powiązane, angażowanych przez nich aktywów bilansowych i pozabilansowych, kapitału ludzkiego oraz ponoszonych ryzyk,
- wskazanie metody i sposobu kalkulacji dochodu (straty) podatnika wraz z uzasadnieniem ich wyboru, w tym algorytmu kalkulacji rozliczeń dotyczących tych transakcji lub innych zdarzeń oraz sposobu wyliczenia wartości rozliczeń wpływających na dochód (stratę) podatnika lub również pozostałych wspólników spółki niebędącej osobą prawną
- opis danych finansowych podatnika lub spółki niebędącej osobą prawną, pozwalający na porównanie rozliczeń, z danymi wynikającymi z zatwierdzonego sprawozdania finansowego, jeżeli obowiązek jego sporządzenia wynika z obowiązujących podatnika lub spółkę przepisów o rachunkowości;
- informacje o podatniku lub o spółce niebędącej osobą prawną, obejmujące opis: - struktury organizacyjnej i struktury zarządczej, - przedmiotu i zakresu prowadzonej działalności, - realizowanej strategii gospodarczej, w tym przeprowadzonych w roku podatkowym lub w roku poprzedzającym rok podatkowy przeniesień pomiędzy podmiotami powiązanymi istotnych ekonomicznie funkcji, aktywów lub ryzyk, mających wpływ na dochód (stratę) podatnika, - otoczenia konkurencyjnego,
- dokumenty, w szczególności: - umowy, porozumienia zawarte pomiędzy podmiotami powiązanymi lub inne dokumenty, dotyczące transakcji lub innych zdarzeń, umowę spółki niebędącej osobą prawną, umowę wspólnego przedsięwzięcia lub umowy o podobnym charakterze, dokumentujące zasady przyznawania praw wspólnikom (stronom umowy) do udziału w zysku oraz uczestnictwa w stratach,
- porozumienia w sprawach podatku dochodowego zawarte z administracjami podatkowymi państw innych niż Rzeczpospolita Polska, dotyczące transakcji lub innych zdarzeń, a w szczególności uprzednie porozumienia cenowe.
WAŻNE: w przypadku podatników, których przychody lub koszty przekroczyły w poprzednim roku obrotowym wartość 10 milionów euro, poza elementami właściwymi dla dokumentacji lokal file, dokumentacja zawierać powinna również opis analizy danych podmiotów niezależnych lub danych ustalonych z podmiotem niezależnym, uznanych za porównywalne do warunków ustalonych w transakcjach lub innych zdarzeniach- zwane ,,analizą danych porównawczych'', „analizą benchmark”, wykorzystanych do kalkulacji rozliczeń, wraz z podaniem źródła tych danych.
Analiza danych porównawczych powinna zawierać dane porównywalne o podmiotach mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli dane są dla podatnika dostępne. W przypadku braku danych do przeprowadzenia analizy danych porównawczych, podatnik załącza do dokumentacji podatkowej opis zgodności warunków transakcji oraz innych zdarzeń, ustalonych z podmiotami powiązanymi, z warunkami, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty.
Analiza danych porównawczych powinna zawierać dane porównywalne o podmiotach mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli dane są dla podatnika dostępne. W przypadku braku danych do przeprowadzenia analizy danych porównawczych, podatnik załącza do dokumentacji podatkowej opis zgodności warunków transakcji oraz innych zdarzeń, ustalonych z podmiotami powiązanymi, z warunkami, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty.
MASTER FILE
- wskazanie podmiotu powiązanego, który sporządził informacje o grupie podmiotów powiązanych, wraz z podaniem daty składania przez niego zeznania podatkowego;
- strukturę organizacyjną grupy podmiotów powiązanych;
- opis zasad wyznaczania cen transakcyjnych (polityki cen transakcyjnych) stosowanych przez grupę podmiotów powiązanych;
- opis przedmiotu i zakresu działalności prowadzonej przez grupę podmiotów powiązanych;
- opis posiadanych, tworzonych, rozwijanych i wykorzystywanych w działalności przez grupę podmiotów powiązanych istotnych wartości niematerialnych;
- opis sytuacji finansowej podmiotów tworzących grupę wraz ze sprawozdaniem skonsolidowanym podmiotów powiązanych tworzących grupę podmiotów powiązanych;
- opis zawartych przez podmioty tworzące grupę podmiotów powiązanych porozumień w sprawach podatku dochodowego z administracjami podatkowymi państw innych niż Rzeczpospolita Polska, w tym jednostronnych uprzednich porozumień cenowych.
Ponadto jeśli dla podatników sporządzających dokumentacje za rok 2017 występuje obowiązek ich aktualizacji jeśli dotyczą one transakcji kontynuwoanych, uwzględniającej zmiany w warunkach transakcji z podmiotem powiązanych. W przypadku dokumentacji local file aktualizacja następuje nie rzadziej niż na rok a w przypadku dokumentacji master file – nie rzadziej niż raz na 3 lata.
COUNTRY-BY-COUNTRY REPORT
Dla podmiotów uzyskujących przychody ponad 750.000.000 euro przychodów jednym z elementów dokumentacji cen transferowych był formularz służący analizie ryzyka stosowania cen transferowych w ramach całego przedsiębiorstwa wielonarodowego. Formularz - CIT-CBC zawiera najistotniejsze informacje na temat działania przedsiębiorstwa wielonarodowego w poszczególnych jurysdykcjach podatkowych, w których prowadzą działalność gospodarczą poszczególne podmioty powiązane, szczególnie w zakresie podziału globalnego dochodu, należnych i zapłaconych podatków oraz niektórych wskaźników dotyczących prowadzonej działalności w poszczególnych krajach.
DOKUMENTACJA CEN TRANSFEROWYCH ZA ROK
2018
Nowe obowiązki w zakresie raportowania - podatnicy, których rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym, do 31 marca 2018 r. są obowiązani złożyć pierwsze oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych wraz z roczną deklaracją CIT-8 oraz uproszczone sprawozdania w sprawie transakcji z podmiotami powiązanymi lub innych zdarzeń zachodzących pomiędzy podmiotami powiązanymi lub w związku z którymi zapłata należności dokonywana jest bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję. Podatnicy, którzy dokonują transakcji z podmiotami powiązanymi, muszą sporządzać dokumentacje cen transferowych bez wezwania organów. Gwarancję wykonywania tego obowiązku ma stanowić wypełnienie oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji składanego wraz z roczną deklaracją CIT-8 – informacje przekazywane obecnie organom kontroli przez podatników świadczą o tym, że ci ostatni faktycznie posiadają wskazaną dokumentację. Zważywszy na obowiązujące zasady reprezentacji podmiotów gospodarczych oraz pozostałe regulacje zawarte w ustawie o CIT, należy uznać, że podpisać oświadczenie powinna osoba lub osoby uprawnione do reprezentowania podatnika, w szczególności członkowie zarządu. Właśnie osobie składającej podpis pod ww. oświadczeniem grożą sankcje karne skarbowe za niedopełnienie nałożonych ww. ustawą obowiązków. Obowiązki w zakresie raportowania w roku 2018 na mocy rozporządzenia Ministra Finansów zostały przesunięte do końca września roku podatkowego.
W przypadku dokumentacji sporządzanych za rok 2018 również bardzo istotne jest dokonanie wyboru podstaw prawnych jej sporządzenia. Podatnicy mają bowiem wybór czy zastosować przepisy obowiązujące do 31 grudnia 2018 roku czy też przepisy, które zaczęły obowiązywać od dnia 1 stycznia 2019 r. - wybór dotychczasowych zasad implikuje wykonanie dokumentacji zawierającej elementy ustalone dla dokumentacji za rok 2017 (analogicznie).
W tym zakresie wskazać należy, iż nowe przepisy dotyczące cen transferowych, wprowadzone ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2193), zwanej dalej „ustawą zmieniającą”, stosuje się - co do zasady - do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2019 r.
Powyższe wynika wprost z art. 44 ust. 1 ustawy zmieniającej. Nie ulega zatem wątpliwości, że przywołane przepisy przejściowe ustawy zmieniającej nakazują stosowanie nowych przepisów do roku podatkowego rozpoczynającego się po 31 grudnia 2018 r. i stosowanie dotychczasowych przepisów do roku podatkowego, który rozpoczął się przed 1 stycznia 2019 r.
W tym zakresie wskazać należy, iż nowe przepisy dotyczące cen transferowych, wprowadzone ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2193), zwanej dalej „ustawą zmieniającą”, stosuje się - co do zasady - do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2019 r.
Powyższe wynika wprost z art. 44 ust. 1 ustawy zmieniającej. Nie ulega zatem wątpliwości, że przywołane przepisy przejściowe ustawy zmieniającej nakazują stosowanie nowych przepisów do roku podatkowego rozpoczynającego się po 31 grudnia 2018 r. i stosowanie dotychczasowych przepisów do roku podatkowego, który rozpoczął się przed 1 stycznia 2019 r.
Jednocześnie, w oparciu o art. 44 ust. 2 ustawy zmieniającej istnieje możliwość wyboru nowych przepisów (wprowadzanych tą ustawą) do wszystkich transakcji kontrolowanych realizowanych w 2018 roku. W przypadku dokonania takiego wyboru, zarówno do określenia obowiązków związanych z cenami transferowymi (np. określenia transakcji podlegających obowiązkowi sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych, złożenie oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych), jak i treści samego obowiązku (np. zawartości lokalnej dokumentacji cen transferowych) zastosowanie znajdą już przepisy wprowadzane ustawą zmieniającą. Jednocześnie, wybór przez podmiot powiązany możliwości zastosowania nowych regulacji do transakcji kontrolowanych realizowanych w 2018 roku oznacza, że podmiot ten nie będzie musiał sporządzać równocześnie dokumentacji podatkowej na podstawie przepisów obowiązujących w 2018 roku – tj. przepisy obowiązujące w 2018 roku nie będą mogły być zastosowane jednocześnie z przepisami obowiązującymi od początku 2019 roku.
DOKUMENTACJA CEN TRANSFEROWYCH ZA ROK
2019
Dla dokumentacji za rok 2019 wprowadzone zostały zupełnie nowe zasady dotyczące obowiązków sporządzania dokumentacji cen transferowych pomiędzy podmiotami powiązanymi. Ich celem jest przede wszystkim skupienie obowiązków dokumentacyjnych na podmiotach, pomiędzy którymi zachodzą transakcje o istotnej wartości, niezależnie od osiąganych przez te podmioty przychodów. Jednocześnie wielu podatników, którzy obecnie podlegają obowiązkom dokumentacyjnym od przyszłego roku kalendarzowego nie będą już zobowiązani do ich sporządzania.
Od 1 stycznia 2019 r. obowiązek sporządzania dokumentacji nie będzie już uzależniony od wysokości osiągniętego przez podatnika przychodu. Kryterium dla określenia obowiązku transakcji z podmiotami powiązanymi będzie wyłącznie próg istotności transakcji. Wynosić ono będzie odpowiednio:
- 10.000.0000 złotych, po pomniejszeniu o podatek od towarów i usług dla jednorodnych transakcji o charakterze towarowym lub finansowym;
- 2.000.0000 złotych, po pomniejszeniu o podatek od towarów i usług dla jednorodnych transakcji o charakterze usługowym lub innych transakcji niż towarowe i finansowe;
- 100.000 złotych dla transakcji zawieranych z podmiotami mającymi miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, a więc w tzw. rajach podatkowych.
Oznacza to, że transakcje, których wartość nie przekroczy wskazanych progów nie będą podlegały obowiązkowi dokumentacji ceny transferowej.
Do sporządzania dokumentacji grupowej od 1 stycznia 2019 roku będą obowiązani podatnicy, którzy należą do grupy podmiotów powiązanych, dla których jest sporządzane skonsolidowane sprawozdanie finansowe oraz której skonsolidowane przychody przekroczyły w poprzednim roku obrotowym kwotę 200 000 000 złotych lub jej równowartość.
- 10.000.0000 złotych, po pomniejszeniu o podatek od towarów i usług dla jednorodnych transakcji o charakterze towarowym lub finansowym;
- 2.000.0000 złotych, po pomniejszeniu o podatek od towarów i usług dla jednorodnych transakcji o charakterze usługowym lub innych transakcji niż towarowe i finansowe;
- 100.000 złotych dla transakcji zawieranych z podmiotami mającymi miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, a więc w tzw. rajach podatkowych.
Oznacza to, że transakcje, których wartość nie przekroczy wskazanych progów nie będą podlegały obowiązkowi dokumentacji ceny transferowej.
Do sporządzania dokumentacji grupowej od 1 stycznia 2019 roku będą obowiązani podatnicy, którzy należą do grupy podmiotów powiązanych, dla których jest sporządzane skonsolidowane sprawozdanie finansowe oraz której skonsolidowane przychody przekroczyły w poprzednim roku obrotowym kwotę 200 000 000 złotych lub jej równowartość.
Dla dokumentacji cen transferowych za rok 2018 obowiązuje na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów dziewięciomiesięczny termin na sporządzenie dokumentacji. Zatem do końca września roku podatkowego podatnicy muszą posiadać sporządzone dokumentacje. Od 1 stycznia 2019 r. terminy na sporządzanie dokumentacji ulegną zmianie, w zależności od rodzaju sporządzanej dokumentacji:
- dla lokalnych dokumentacji cen transferowych ustawowo będzie wynosił 9 miesięcy od końca roku podatkowego, za który sporządzana jest dokumentacja;
- dla grupowej dokumentacji cen transferowych termin ten będzie wynosił 12 miesięcy od końca roku podatkowego, za który sporządzana jest dokumentacja.
W obecnym stanie prawnym podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych obowiązani są składać zeznania uproszczone o sporządzonych dokumentacjach na formularzu PIT-TP natomiast podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych w analogiczny sposób składają organom podatkowym zeznania na formularzu CIT-TP w terminie do końca września danego roku podatkowego. W nowym stanie prawnym – od 1 stycznia 2019 r., podatnicy będą składać ujednolicone oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych oraz informacje na formularzach TP-R w terminie 9 miesięcy dla lokalnej dokumentacji cen transferowych oraz 12 miesięcy do dokumentacji grupowych.
Dotychczas dopuszczalne metody kalkulacji ceny transferowej jaką podatnicy obowiązani są stosować w sporządzanych dokumentacjach regulowało rozporządzenie wykonawcze do ustaw podatkowych. Od 1 stycznia 2019 r. ustawy o PIT oraz CIT wprost wskazują metody kalkulacji ceny transakcyjnej, na podstawie których organy podatkowe mogą weryfikować metodę przyjętą przez podmioty sporządzające dokumentację. Są nimi: metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej; ceny odsprzedaży; koszt plus; marży transakcyjnej netto oraz podziału zysku. Jeżeli nie jest możliwym zastosowanie żadnej ze wskazanych metod dopuszczalne jest, aby podatnicy stosowali inną metodę, w tym techniki wyceny, najbardziej odpowiednią w danych okolicznościach. Co też ważne dla podatników, w przypadku kontroli sporządzanych dokumentacji podatkowych organ uznając, że dokumentowana transakcja nie ma charakteru rynkowego, może określić dochód (stratę) podatnika bez uwzględnienia transakcji kontrolowanej lub na podstawie transakcji właściwej względem tej podlegającej kontroli. Ochronę podatników ma jednak zapewniać nowy przepis wprowadzony do ustawy o PIT i CIT, zgodnie z którym nie można oszacować dochodu (straty) podatnika względem kontrolowanej transakcji jeżeli, wyłączną podstawą jest trudność w weryfikacji ceny transferowej przez organ podatkowy albo brak porównywalnych transakcji występujących pomiędzy podmiotami niepowiązanymi w porównywalnych okolicznościach.
Podsumowując, wprowadzone zmiany spowodują, że większość podmiotów sporządzających obecnie dokumentacje cen transferowych nie będzie już podlegać obowiązkom dokumentacyjnym. Co więcej wydłużone zostają terminy dotyczące sporządzania dokumentacji cen transferowych co również wydaje się być dla podatników pozytywną zmianą. Warto też podkreślić, że niezależnie od wartości transakcji obowiązki dokumentacyjne nie dotyczą tych podmiotów, dla których nie stanowią one przychodu lub kosztu podatkowego - a więc nie wpływają na dochód podatnika oraz wtedy gdy cena transakcji została ustalona na podstawie przetargu nieograniczonego, o którym mowa w ustawie Prawo zamówień publicznych
Dotychczas dopuszczalne metody kalkulacji ceny transferowej jaką podatnicy obowiązani są stosować w sporządzanych dokumentacjach regulowało rozporządzenie wykonawcze do ustaw podatkowych. Od 1 stycznia 2019 r. ustawy o PIT oraz CIT wprost wskazują metody kalkulacji ceny transakcyjnej, na podstawie których organy podatkowe mogą weryfikować metodę przyjętą przez podmioty sporządzające dokumentację. Są nimi: metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej; ceny odsprzedaży; koszt plus; marży transakcyjnej netto oraz podziału zysku. Jeżeli nie jest możliwym zastosowanie żadnej ze wskazanych metod dopuszczalne jest, aby podatnicy stosowali inną metodę, w tym techniki wyceny, najbardziej odpowiednią w danych okolicznościach. Co też ważne dla podatników, w przypadku kontroli sporządzanych dokumentacji podatkowych organ uznając, że dokumentowana transakcja nie ma charakteru rynkowego, może określić dochód (stratę) podatnika bez uwzględnienia transakcji kontrolowanej lub na podstawie transakcji właściwej względem tej podlegającej kontroli. Ochronę podatników ma jednak zapewniać nowy przepis wprowadzony do ustawy o PIT i CIT, zgodnie z którym nie można oszacować dochodu (straty) podatnika względem kontrolowanej transakcji jeżeli, wyłączną podstawą jest trudność w weryfikacji ceny transferowej przez organ podatkowy albo brak porównywalnych transakcji występujących pomiędzy podmiotami niepowiązanymi w porównywalnych okolicznościach.
Podsumowując, wprowadzone zmiany spowodują, że większość podmiotów sporządzających obecnie dokumentacje cen transferowych nie będzie już podlegać obowiązkom dokumentacyjnym. Co więcej wydłużone zostają terminy dotyczące sporządzania dokumentacji cen transferowych co również wydaje się być dla podatników pozytywną zmianą. Warto też podkreślić, że niezależnie od wartości transakcji obowiązki dokumentacyjne nie dotyczą tych podmiotów, dla których nie stanowią one przychodu lub kosztu podatkowego - a więc nie wpływają na dochód podatnika oraz wtedy gdy cena transakcji została ustalona na podstawie przetargu nieograniczonego, o którym mowa w ustawie Prawo zamówień publicznych